یا مَنْ اِسْمُهُ دَوآءٌ وَ ذِکْرُهُ شِفآءٌ یا مَنْ یَجْعَلُ الشِّفاءَ فیما یَشاءُ مِنَ الاَْشْیاءِ
بیمارستان قدس اراک
راهنمای بیمار عفونت خون
- شرح بیماری
عفونت خونی به معنای پاسخ بدن به عفونتی است که در کل خون و بافتها انتشار پیدا کرده است. سپسیس یک بیماری جدی است که معمولاً توسط باکتری ایجاد میشود و زمانی اتفاق میافتد که باکتریهای موجود در ،ریه ،روده،ها مجاری ادراری و مثانه سمی تولید کنند که به سیستم ایمنی بدن و ارگانها و بافتهای بدن حمله .کنند شیرخواران زیر ۲ ،ماه وافراد مسن با ضعف ایمنی بیشتر مستعد عفونت خون یا سپسیس هستند زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز بقدر کافی جهت دفع برخی از منابع ،عفونی، رشد نکرده است.
- علل سپسیس
سپسیس میتواند به وسیله میکروبهای باکتریایی، ویروسی قارچی و انگلی انتشار یابد عفونت در نوزادان میتواند از سه راه منتقل شود:
- در طول حاملگی از ناحیه تناسلی مادر مانند عفونتهای تناسلی مادر و پاره شدن زودرس کیسه آمنیوم قبل از زایمان از عوامل مستعد کننده عفونت خون میباشد.
- در طول زایمان و وضع حمل بعضی از عوارض دوران بارداری که شانس بروز عفونت در نوزاد را افزایش میدهند، شامل خونریزی، تب مادر، عفونت رحمی یا جفتی پارگی زودرس کیسه آب در طی زایمان و زایمان طولانی و مشکل است.
- از طریق تماس با دیگران بعد از تولد در صورتی که نوزاد در معرض خدمات اکتسابی به پوست و غشای مخاطی از طریق تماس با افراد آلوده قرار گیرد.
- علائم سپسیس
سپسیس در نوزاد همیشه به آسانی قابل تشخیص نیست. در اغلب موارد نوزاد علائمی از عفونت را نشان نمیدهد. وجود علائم زیر حتماً به معنای وجود عفونت نیست اما در شیرخوران کمتر از سه ماه در صورت وجود این علائم باید جهت اطمینان بیشتر،بلافاصله مورد ارزیابی قرار گیرد:
- آپنه یا وقفه تنفسی، تنفس غیر معمول
- کاهش یا افزایش ضربان قلب
- افزایش درجه حرارت یا تب
- مک زدن ضعیف عدم تمایل یا هرگونه اشکال در شیر خوردن
- یرقان یا زردی
- تغییر رنگ پوست رنگ پریدگی یا کبودی)
- ضعف و بی حالی
- تغییر در صدای گریه کودک
- تغییر در تون عضلات کودک بصورت سفتی یا شلی بیش از حد
- برآمدگی ملاج کودک
- وجود هرگونه رفتاری که غیر معمول باشد.
- کاهش سطح هوشیاری
- تشخیص سپسیس
پزشک جهت تشخیص سپسیس اقدامات تشخیصی زیر را انجام می دهد:
- آزمایش خون
- گرفتن مایع مغزی نخاعی و آزمایش آن
- کشت خون
- کشت ادرار
- تصویر برداری از قفسه سینه
- درمان سپسیس
وجود عفونت خونی و یا حتی شک به آن در نوزادن و شیر خوارن کوچک مستلزم مراقبت های ویژه و انجام اقدامات درمانی
بیمارستان میباشد تا در آنجا آنتی بیوتیکها از طریق رگ و به مدت حداقل ۴۸ ساعت تجویز شود معمولاً قبل از آنکه تشخیص قطعی شود پزشکان تجویز آنتی بیوتیک را شروع میکنند زیرا تا انجام آزمایشات کامل و نتیجه آنها دو تا سه روز زمان لازم است. لذا عدم شروع درمان و منتظر ماندن برای جواب میتواند به عفونت اجازه دهد که بصورت کامل در بدن منتشر شده و منجر به بروزعواقب وخیمیشود.
درمان حمایتی شامل:
- تجویز اکسیژن اگر سختی تنفسی وجود دارد
- تنظیم دقیق مایعات بدن
- اصلاح الکترولیتها
- قطع موقت تغذیه از راه دهان
- ممکن است برای اصلاح کم خونی و شوک نیاز به تزریق خون وجود داشته باشد.
- کنترل علائم حیاتی و تنظیم حرارت محیط ضروری است.
- در صورت مثبت شدن کشتها درمان باید ۱۰-۷ روز ادامه یابد و
- در صورت منفی شدن کشت و عدم بروز نشانه ها در نوزاد درمان طی ۳ روز قطع میگردد.
- عوارض
به دنبال بروز سپسیس در بیمار عوارض زیر ممکن است در فرد بروز نماید:
- عفونت میتواند برعملکرد اعضای مختلف بدن تأثیر گذاشته و منجر به نارسایی کلیه بیماریهای ریه و صدمات مغزی شود. معمولاً حس شنوایی نیز تحت تأثیر قرار میگیرد اگر عفونت به سرعت درمان نشود و یا اصلاً درمان نشود بخصوص در نوزادان میتواند منجر به مرگ شود.
- در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
از آنجایی که تشخیص علائم عفونت در نوزادان و شیرخوران بسیار مشکل میباشد، در صورت وجود هر گونه علائم سپسیس باید به پزشک مراجعه کنید.
- در فواصل منظم و مشخص جهت پی گیری درمان
- در صورت مشاهده علائم جدید و غیر قابل توجیه در طول درمان
- دکتر مصطفی خالصی
- منبع : ویراست پانزدهم 2022
- بازنگری : خرداد 1403
نشانی اراک - خیابان فلسطین - کدپستی ۹۵۸۶-۷-۳۸۱۴۱
تلفن های تماس: ۵-۳۲۲۲۸۰۶۱
نمابر: ۳۲۲۲۲۷۹۶