یا مَنْ اِسْمُهُ دَوآءٌ وَ ذِکْرُهُ شِفآءٌ یا مَنْ یَجْعَلُ الشِّفاءَ فیما یَشاءُ مِنَ الاَْشْیاءِ
بیمارستان قدس
راهنمای بیمار کلستومی
- شرح بیماری
دستگاه گوارش که کار هضم غذا را برعهده دارد، از لوله گوارش و اعضای مرتبط با آن تشکیل می.شود این لوله شامل دهان، حلق، مری، معده، روده های کوچک و بزرگ راست روده و مقعد است. روده بزرگ یک لوله ضخیمتر اما کوتاه تر از روده کوچک است که تقریباً یک متر و نیم طول دارد روده بزرگ شامل ،کولون راست روده و مقعد میباشد آبی که برای هضم غذاها مورد استفاده قرار گرفته بود در روده بزرگ باز جذب میشود و باعث میگردد که مدفوع بدون آب و خشک ایجاد شود اگر قسمتی از روده بزرگ سرطانی شود، محل درگیری برداشته میشود اما چون روده کوتاه شده است و به مقعد نمیرسد تا مدفوع را به خارج ،ببرد انتهای روده به سطح شکم منتقل میشود و مدفوع از شکم بیرون می.آید به مجرایی که از شکم بیرون آورده میشود استوما گفته میشود و به کیسه ای که به آن وصل میشود کیسه کلستومی می گویند.
- انواع استوما
محل و اندازه استوما به نوع بیماری و نوع عمل جراحی و یا شرایط شکم بیمار بستگی دارد و به دو نوع تقسیم میشود:
کلستومی موقت در این نوع کلستومی به کولون برای مدتی که ممکن است هفته ها یا ماهها یا سالها به طول انجامد، اجازه استراحت داده میشود تا ترمیم یابد کلستومی موقت در نهایت بسته خواهد شد و حرکت رودهها به حالت طبیعی خود برمی گردد.
کلستومی دائمی این نوع کلستومی معمولاً زمانی نیاز است که بخشی از کولون برداشته شود.
قوام مدفوع در انواع استوما
- اگر استوما (سوراخ) در سمت راست شکم باشد موادی (مدفوع) که از این استوما خارج میشود تقربیاً به شکل مایع است
- اگر استوما (سوراخ بالای شکم در سمت راست یا میانی باشد موادی (مدفوع) که از این استوما خارج میشود ممکن است شل یا نرم است.
- اگر استوما (سوراخ) در سمت چپ شکم باشد موادی (مدفوع) که از این استوما خارج میشود قوام دارند سفت است. انواع کیسه های استومی
- کیسه ی قابل :تخلیه انتهای کیسه جهت تخلیه باز میباشد و هر
- کیسه میتواند برای چندین روز مورد استفاده قرار گیرد. کیسه ی غیر قابل تخلیه انتهای کیسه بسته و غیر قابل تخلیه میباشد و فقط یکبار استفاده میشود.
- کیسه یک تکه کیسه و محافظ پوستی به همدیگر متصل هستند.
- کیسه دو تکه کیسه و محافظ پوستی چسب پایه از یکدیگر جداهستند.
- رژیم غذایی
پس از تعبیه کیسه کلستومی جهت رژیم غذایی مطلوب لازم است موارد زیر رعایت گردد:
- پس از سپری شدن دوران نقاهت میتوانید به رژیم غذایی خود باز گردید.
- غذای خود را آهسته و با دهان بسته بخوبی بجوید.
- در طول روز به طور منظم مایعات مصرف شود (معادل ۸ – ۱۰ ليوان).
- رژیم غذایی شما باید سرشار از پروتئین باشد و بهتر است کم باقیمانده باشد تا بدین وسیله حجم مدفوع کم گردد.
- از خوردن غذاهای مثل گل ،کلم ،آجیل ،ذرت حبوبات، کلم شور و ترش که تولید گاز میکند و همچنین مصرف نوشابه های گازدار و جویدن آدامس و بلع هوا به واسطه تند غذا خوردن پرهیز شود .در صورت بروز حساسیت قبل از حذف هر غذا که صرف مینمایید، چند روز تحمل ،کنید زیرا ممکن است حساسیت اولیه بعد از چند روز برطرف شود.
- توجه داشته باشید که ،کلم پیاز ماهی بوی بد تولید کرده و ماست، دوغ و جعفری و اسفناج خوش بو کننده گوارش است.
- در تابستان چون مایعات فراوانی از طریق تعریق و کلستومی دفع میشود لازم است مایعات بیشتری مصرف نمایید.
اگر مدفوع بیش از حد آبکی باشد:
- غذاهای مثل گندم سبوس دار، حبوبات ذرت و آجیل را کمتر مصرفنمایید
- در صورت نیاز و تمایل به مصرف حبوبات بهتر است حبوبات خام را به مدت ۲۴ ساعت در آب سرد خیساند سپس طبخ نمود تا نفخ ایجاد نکند.
- در صورت یبوست از آب گلابی و آب انگور ) میوه جات حاوی فیبر مثل پرتقال) استفاده کنید.
- فعالیت
از تعبیه کیسه کلستومی موارد زیر را در مورد فعالیتهای خود پس رعایت نمائید:
- در روزهای ابتدایی پس از ترخیص از بیمارستان شما نیاز به استراحت خواهید داشت و پس از آن میتوانید فعالیت خود را به تدریج شروع کنید.
- در ۴-۶ هفته اول بعد از عمل از برداشتن اجسام سنگین خودداری کنید.
- از ورزشهای سنگین و وزنه برداری اجتناب کنید.
- از بلند کردن اجسام سنگین بیشتر از ۷ (کیلوگرم) جهت جلوگیری از طولانی یا متورم شدن استومای خود اجتناب کنید.
- توصیه های مهم بعد از کلستومی
از پوشیدن کمر بندهای بسیار سفت یا نوارهای کمری محکم خودداری کنید.
- شما میتوانید فعالیت اجتماعی خودتان را همانند قبل از جراحی داشته باشید.
- شما میتوانید با کیسه و یا بدون کیسه استحمام کنید.
- هنگام خروج از منزل و مراجعه به محل کار حتما کیسه و وسایل اضافی با خود به همراه داشته باشید.
- به اندازه مورد نیاز کیسه و کلیه وسایل استومی را همراه خود داشته باشید.
- فعالیت جنسی شما بعد از عمل میتواند مانند قبل از عمل وجود داشته باشد و وجود کلستومی اختلالی در فعالیت شما ندارد.
- هر هفته خود را وزن کنید و و در صورتی که کاهش وزن در حدود ۱-۳ کیلوگرم در هفته داشتید به پزشک معالج مراجعه نمایید.
- با وجود عمل استومی منعی برای حاملگی وجود ندارد.
- مراقبت از استوما
جهت مراقبت از استوما و داشتن زندگی راحت با استوما موارد زیر را
رعایت نمائید
- بافت استوما مانند داخل دهان قرمز و مرطوب میباشد.استوما حس ندارد؛ بنابراین از فشار ، ضربه و صدمه به آن خودداری شود. زیرا در اثر ضربه به راحتی خونریزی میکند
- اندازه استومی ممکن است در هفتههای اول بعد از جراحی تغییر کند به طور مرتب سایز استومی خود را اندازه گیری کنید.
- موهای اطراف استوما کوتاه شود.
- جهت پاک کردن پوست از آب نیم گرم استفاده نمایید. پوست را با استفاده از پارچه نرم و خشک تمیز نمایید.
- زمانی که یک سوم حجم کیسه استومی پر شد آنرا تخلیه نمایید.
- به فاصله کوتاهی بعد از ایجاد استومی ترشحات خروجی به شکل مایع جریان مییابد پس از مدتی مدفوع خمیری شکل خواهد شد .
- بهترین زمان تعویض کیسه برای بیشتر افراد در ساعات اولیه صبح قبل از خوردن صبحانه که استوما فعالیت کمتری دارد است
- در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمایید؟
نشانی اراک - خیابان فلسطین - کدپستی ۹۵۸۶-۷-۳۸۱۴۱
تلفن های تماس: ۵-۳۲۲۲۸۰۶۱
نمابر: ۳۲۲۲۲۷۹۶
